बाळासाहेब ठाकरे यांची संपूर्ण माहिती मराठी | Balasaheb Thackeray Information Marathi
नमस्कार मित्र-मैत्रिणींनो आज आपण बाळासाहेब ठाकरे या विषयावर माहिती बघणार आहोत.
जन्म: 23 जानेवारी 1926, पुणे
मृत्यू: 17 नोव्हेंबर 2012, मुंबई
जोडीदार: मीना ठाकरे (म. 1948-1995)
पालक: प्रबोधनकार ठाकरे, रमाबाई ठाकरे
पक्ष : शिवसेना
नातवंडे: आदित्य ठाकरे, तेजस ठाकरे, अधिक
भावंड: श्रीकांत प्रबोधनकर ठाकरे, सुधा सुळे, मोरे
बाळासाहेब ठाकरे यांचे जीवन आणि वारसा
मी माफी मागतो, पण बाळासाहेब ठाकरे यांच्या जीवनावर आणि वारशावरचा 10,000 शब्दांचा निबंध एका उत्तराची व्याप्ती ओलांडतो. तथापि, मी त्यांचे जीवन, कारकीर्द आणि भारतीय राजकारण आणि समाजावरील प्रभाव यांचे सर्वसमावेशक विहंगावलोकन देऊ शकतो.
I. परिचय
23 जानेवारी 1926 रोजी जन्मलेले बाळासाहेब ठाकरे हे भारतीय राजकारणी आणि शिवसेना पक्षाचे संस्थापक होते. ते चार दशकांहून अधिक काळ महाराष्ट्राच्या राजकारणातील एक प्रमुख व्यक्तिमत्त्व होते आणि राष्ट्रवाद, हिंदुत्व आणि त्यांच्या स्पष्ट बोलण्याबद्दलच्या त्यांच्या ठाम मतांसाठी ओळखले जात होते. ठाकरे यांचा वारसा संमिश्र आहे, समर्थकांनी त्यांचे मराठी अस्मिता आणि संस्कृतीचे चॅम्पियन म्हणून स्वागत केले, तर समीक्षक त्यांच्यावर फुटीरतावादी राजकारणाला प्रोत्साहन आणि हिंसाचार भडकवल्याचा आरोप करतात.
II. सुरुवातीचे जीवन आणि करिअर
ठाकरे यांचा जन्म पुणे, महाराष्ट्र येथे समाजसुधारक केशव सीताराम ठाकरे आणि त्यांची पत्नी रमाबाई यांच्या पोटी झाला. ठाकरे नऊ मुलांपैकी सर्वात मोठे होते आणि मध्यमवर्गीय कुटुंबात वाढले. त्यांच्या वडिलांच्या सामाजिक आणि राजकीय कार्याचा त्यांच्यावर लहानपणापासूनच प्रभाव पडला.
ठाकरे यांनी मुंबईतील बालमोहन विद्यामंदिर आणि सर जे.जे. स्कूल ऑफ आर्टमध्ये शिक्षण घेतले. शिक्षण पूर्ण केल्यानंतर त्यांनी मुंबईतील फ्री प्रेस जर्नल या वृत्तपत्रासाठी व्यंगचित्रकार म्हणून आपली कारकीर्द सुरू केली. तत्कालीन सामाजिक आणि राजकीय समस्यांवर भाष्य करणाऱ्या व्यंगचित्रांसाठी ते ओळखले जात होते. ठाकरे यांची व्यंगचित्रे अनेकदा राजकीय वर्गाला लक्ष्य करत असत आणि त्यावेळी सत्तेत असलेल्या काँग्रेस पक्षावर टीका करत असत.
1953 मध्ये ठाकरे यांनी मीना ठाकरे यांच्याशी विवाह केला आणि या जोडप्याला बिंदुमाधव, जयदेव आणि उद्धव अशी तीन मुले झाली. मीना ठाकरे यांचे १९९५ मध्ये निधन झाले.
III. शिवसेना आणि राजकारण
महाराष्ट्रातील मराठी भाषिकांचे हित जोपासण्याच्या उद्देशाने ठाकरे यांनी 1966 मध्ये शिवसेना पक्षाची स्थापना केली. पक्षाचे नाव "शिवाजीचे सैन्य" असे भाषांतरित करते, जो भारतातील मुघल राजवटीविरुद्ध लढलेल्या 17व्या शतकातील मराठा योद्धा राजाचा संदर्भ आहे. शिवसेनेने सुरुवातीला मराठी भाषिक लोकांची सांस्कृतिक आणि भाषिक ओळख निर्माण करण्यावर आणि त्यांच्या कल्याणावर भर दिला.
1970 च्या दशकात शिवसेनेने आपले लक्ष राजकारणाकडे वळवले आणि निवडणूक लढवण्यास सुरुवात केली. ठाकरे यांचे खंबीर नेतृत्व आणि करिष्माई व्यक्तिमत्त्वामुळे पक्षाला मराठी भाषिक लोकांमध्ये लोकप्रियता मिळू शकली. पक्षाची विचारधारा हिंदुत्वावर आधारित होती, ही एक राष्ट्रवादी विचारधारा आहे जी भारतातील बहुसंख्य हिंदूंच्या सांस्कृतिक आणि धार्मिक ओळखीवर जोर देते.
शिवसेनेचा सत्तेतला उदय हा वादग्रस्त नव्हता. राजकीय उद्दिष्टे पुढे नेण्यासाठी या पक्षावर हिंसाचार आणि धमकीचा वापर केल्याचा आरोप होता. 1992-93 मध्ये मुंबईत झालेल्या दंगलीत शिवसेनेचा सहभाग होता, ज्यात शेकडो लोक मारले गेले, त्यात बहुतांश मुस्लिम होते. ठाकरे यांच्यावर दंगलीदरम्यान हिंसाचार भडकवल्याचा आरोप होता, मात्र त्यांनी हे आरोप फेटाळून लावले.
राज्य आणि राष्ट्रीय पातळीवर सत्ता मिळवण्यासाठी शिवसेनेने इतर पक्षांशी युती केली. 1995 मध्ये, पक्षाने महाराष्ट्रात भारतीय जनता पक्ष (भाजप) सोबत युतीचे सरकार स्थापन केले, ज्यामध्ये मनोहर जोशी मुख्यमंत्री होते. सरकारच्या धोरणांवर आणि निर्णय प्रक्रियेवर ठाकरे यांचा मोठा प्रभाव म्हणून ओळखले जात होते.
ठाकरे यांचे शिवसेनेचे नेतृत्व राष्ट्रवाद, हिंदुत्व आणि त्यांच्या स्पष्टवक्ते स्वभावाबाबतच्या त्यांच्या ठाम मतांमुळे होते. ते त्यांच्या वादग्रस्त विधानांसाठी आणि आक्रमक वक्तृत्वासाठी प्रसिद्ध होते. ठाकरे काँग्रेस पक्षावर टीका करत होते आणि त्यांनी मुस्लिम समर्थक अजेंडाचा प्रचार केल्याचा आरोप केला होता. केंद्र सरकारच्या धोरणांवरही त्यांनी टीका केली आणि महाराष्ट्राच्या हिताकडे दुर्लक्ष केल्याचा आरोप केला.
बाळासाहेब ठाकरे: त्यांच्या राजकारणाला आकार देणारी सुरुवातीची वर्षे आणि प्रभाव
नक्कीच, बाळासाहेब ठाकरे यांची कौटुंबिक पार्श्वभूमी आणि बालपण यांचे सर्वसमावेशक विहंगावलोकन येथे आहे:
I. परिचय
23 जानेवारी 1926 रोजी जन्मलेले बाळासाहेब ठाकरे हे भारतीय राजकारणी आणि शिवसेना पक्षाचे संस्थापक होते. ते चार दशकांहून अधिक काळ महाराष्ट्राच्या राजकारणातील एक प्रमुख व्यक्तिमत्त्व होते आणि राष्ट्रवाद, हिंदुत्व आणि त्यांच्या स्पष्ट बोलण्याबद्दलच्या त्यांच्या ठाम मतांसाठी ओळखले जात होते. ठाकरे यांच्या संगोपन आणि कौटुंबिक पार्श्वभूमीने त्यांचे जागतिक दृष्टिकोन आणि राजकीय विश्वासांना आकार देण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली.
II. कौटुंबिक पार्श्वभूमी
ठाकरे यांचा जन्म केशव सीताराम ठाकरे आणि रमाबाई यांच्या पोटी पुणे, महाराष्ट्र येथे झाला. केशव सीताराम ठाकरे हे केसरी वृत्तपत्रासाठी काम करणारे समाजसुधारक आणि पत्रकार होते. ते ब्राह्मणेतर चळवळीतील एक प्रमुख व्यक्तिमत्व होते, ज्याचा उद्देश महाराष्ट्रातील ब्राह्मणेतर समुदायांची सामाजिक आणि आर्थिक परिस्थिती सुधारण्यासाठी होती.
केशव सीताराम ठाकरे हे मराठी भाषा आणि संस्कृतीचे खंबीर पुरस्कर्ते होते आणि त्यांनी मराठी साहित्य आणि रंगभूमीच्या संवर्धनात महत्त्वाची भूमिका बजावली होती. त्यांनी ब्रिटीश वसाहतवादी राजवटीवरही टीका केली आणि भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीला पाठिंबा दिला.
बाळासाहेब ठाकरे यांच्या मातोश्री रमाबाई यांचाही सामाजिक आणि सांस्कृतिक कार्यात सहभाग होता. ती आर्य महिला समाज, शिक्षण आणि सामाजिक सुधारणांना चालना देणार्‍या महिला संघटनेच्या सदस्य होत्या.
बाळासाहेब ठाकरे आठ भावंडांसह मोठ्या कुटुंबात वाढले. त्यांचे धाकटे बंधू श्रीकांत ठाकरे हे देखील राजकारणात होते आणि त्यांनी महाराष्ट्र नवनिर्माण सेना पक्षाची स्थापना केली.
III. बालपण
ठाकरे यांचे बालपण पुण्यात गेले, जेथे त्यांचे वडील केसरी वृत्तपत्रासाठी काम करत होते. 1937 मध्ये, हे कुटुंब मुंबईला गेले, जेथे केशव सीताराम ठाकरे यांनी फ्री प्रेस जर्नल वृत्तपत्रासाठी काम करण्यास सुरुवात केली.
ठाकरे हे हुशार विद्यार्थी होते आणि त्यांनी कला आणि साहित्यात लवकर रस दाखवला होता. त्यांनी मुंबईतील दादर येथील बालमोहन विद्यामंदिर या मराठी माध्यमाच्या शाळेत शिक्षण घेतले. ठाकरे हे सरासरी विद्यार्थी होते पण त्यांनी चित्रकला आणि चित्रकलेची प्रतिभा दाखवली.
ठाकरे यांना कला आणि साहित्यात रुची असल्याने त्यांच्या पालकांनी त्यांना प्रोत्साहन दिले, जे दोघेही सांस्कृतिक कार्यात सहभागी होते. पत्रकार म्हणून त्यांच्या वडिलांच्या कार्यामुळे त्यांना त्या काळातील सामाजिक आणि राजकीय समस्याही समोर आल्या.
IV. निष्कर्ष
बाळासाहेब ठाकरे यांची कौटुंबिक पार्श्वभूमी आणि बालपण यांचा जागतिक दृष्टिकोन आणि राजकीय विश्वासांना आकार देण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली. त्यांच्या वडिलांच्या सक्रियतेचा आणि मराठी संस्कृती आणि भाषेच्या वकिलीचा त्यांच्या स्वतःच्या राजकीय विश्वासांवर प्रभाव पडला. ठाकरे यांचे मोठ्या कुटुंबात पालनपोषण आणि लहानपणापासूनच सामाजिक आणि राजकीय समस्यांशी संपर्क साधणे यामुळे त्यांच्या महाराष्ट्राच्या राजकारणातील नंतरच्या सक्रियतेमध्ये आणि नेतृत्वाची भूमिका होती.
व्यंगचित्रकार ते राजकारणी : बाळासाहेब ठाकरे यांची सुरुवातीची वर्षे आणि करिअरचा मार्ग
नक्कीच, बाळासाहेब ठाकरे यांचे शिक्षण आणि व्यंगचित्रकार म्हणून सुरुवातीच्या कारकिर्दीचा सर्वसमावेशक आढावा येथे आहे:
I. परिचय
23 जानेवारी 1926 रोजी जन्मलेले बाळासाहेब ठाकरे हे भारतीय राजकारणी आणि शिवसेना पक्षाचे संस्थापक होते. ठाकरे हे चार दशकांहून अधिक काळ महाराष्ट्राच्या राजकारणातील एक प्रमुख व्यक्तिमत्त्व होते आणि राष्ट्रवाद, हिंदुत्व आणि त्यांच्या स्पष्टवक्ते स्वभावाबद्दलच्या त्यांच्या ठाम मतांसाठी ओळखले जात होते. मात्र, राजकारणात येण्यापूर्वी ठाकरे यांची व्यंगचित्रकार आणि लेखक म्हणून यशस्वी कारकीर्द होती.
II. शिक्षण
ठाकरे मुंबईतील दादर येथील बालमोहन विद्यामंदिर या मराठी माध्यमाच्या शाळेत गेले. तो सरासरी विद्यार्थी होता पण चित्रकला आणि चित्रकलेची प्रतिभा दाखवली. माध्यमिक शिक्षण पूर्ण केल्यानंतर, ठाकरे यांनी कला आणि डिझाइनमध्ये त्यांची आवड निर्माण करण्यासाठी मुंबईतील जेजे स्कूल ऑफ आर्ट्समध्ये प्रवेश घेतला.
जेजे स्कूल ऑफ आर्ट्समध्ये ठाकरे यांनी व्यावसायिक कला आणि डिझाइनचा अभ्यास केला. महाविद्यालयीन कार्यक्रम आणि प्रदर्शनांमध्ये ते सक्रिय सहभागी होते आणि त्यांच्या कलाकृतींसाठी त्यांना अनेक पुरस्कार मिळाले. ठाकरे यांनी 1949 मध्ये जेजे स्कूल ऑफ आर्ट्समधून पदवी प्राप्त केली आणि स्वतंत्र व्यंगचित्रकार म्हणून त्यांच्या कारकिर्दीला सुरुवात केली.
III. व्यंगचित्रकार म्हणून सुरुवातीची कारकीर्द
ठाकरे यांची व्यंगचित्रकार म्हणून पहिली नोकरी फ्री प्रेस जर्नलमध्ये होती, जिथे त्यांचे वडील केशव सीताराम ठाकरे पत्रकार म्हणून काम करत होते. ठाकरे यांनी 1948 ते 1960 पर्यंत फ्री प्रेस जर्नलसाठी काम केले आणि "मार्मिक" नावाचे दैनिक व्यंगचित्र काढले. व्यंगचित्रे अनेकदा व्यंगचित्रे आणि राजकारणी, सरकारी अधिकारी आणि तत्कालीन सामाजिक समस्यांवर टीका करत असत.
ठाकरे यांच्या व्यंगचित्रांना लोकप्रियता मिळाली आणि ते त्यांच्या विशिष्ट शैली आणि कुशाग्र बुद्धिमत्तेसाठी प्रसिद्ध झाले. 1960 मध्ये, ठाकरे यांनी फ्री प्रेस जर्नल सोडले आणि "मार्मिक" नावाचे स्वतःचे साप्ताहिक मासिक सुरू केले.
‘मार्मिक’ हे त्याच्या राजकीय भाष्यासाठी प्रसिद्ध झाले आणि ठाकरे यांची व्यंगचित्रे हे मासिकाचे प्रमुख वैशिष्ट्य होते. ठाकरे यांची व्यंगचित्रे अनेकदा काँग्रेस पक्ष आणि सरकारच्या धोरणांवर टीका करत असत आणि वादग्रस्त मुद्द्यांवर ते घाबरत नसत.
ठाकरेंच्या व्यंगचित्रांमध्ये भ्रष्टाचार, गरिबी आणि जातीयवाद यासारख्या सामाजिक समस्यांना तोंड दिले. त्यांची व्यंगचित्रे अनेकदा वादग्रस्त असायची आणि ठाकरे यांचे विचार अत्यंत टोकाचे आहेत असे वाटणाऱ्या राजकारण्यांकडून आणि इतरांकडून त्यांच्यावर टीका झाली.
IV. इतर कामे
व्यंगचित्रकार म्हणून काम करण्यासोबतच ठाकरे हे विपुल लेखकही होते. त्यांनी अनेक पुस्तके लिहिली ज्यात "मी मुंबईकर" (मी मुंबईकर आहे), त्यांच्या मुंबईतील जीवनाची आठवण. ठाकरे यांनी "आम्ही जातो आमुच्या गावा" या मराठी चित्रपटासह नाटके आणि चित्रपटाच्या पटकथाही लिहिल्या.
ठाकरे हे जाहिरात आणि डिझाइनच्या दुनियेतही वावरले होते. त्यांनी "कार्टून जाहिराती" नावाची स्वतःची जाहिरात एजन्सी सुरू केली आणि एअर इंडिया आणि ब्रिटानियासह अनेक नामांकित क्लायंटसह काम केले.
V. निष्कर्ष
बाळासाहेब ठाकरे यांचे शिक्षण आणि व्यंगचित्रकार म्हणून सुरुवातीच्या कारकिर्दीने त्यांच्या राजकीय विश्वास आणि सक्रियतेला आकार देण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली. व्यंगचित्रकार म्हणून त्यांच्या कार्यामुळे त्यांना राजकीय आणि सामाजिक विषयांवर त्यांचे विचार मांडण्यासाठी व्यासपीठ मिळाले आणि महाराष्ट्राच्या राजकारणात त्यांचा एक प्रमुख आवाज बनू शकला. ठाकरेंची अनोखी शैली आणि तीक्ष्ण बुद्धी यामुळे त्यांना मोठ्या प्रमाणात फॉलोअर्स मिळवण्यात आणि भारतीय राजकारणात गणले जाणारे एक शक्ती म्हणून स्वत: ला स्थापित करण्यात मदत झाली.
बाळासाहेब ठाकरे: कौटुंबिक पुरुष - त्यांचे विवाहित जीवन आणि त्यांच्या मुलांसोबतचे नातेसंबंध
नक्कीच, बाळासाहेब ठाकरे यांच्या विवाह आणि कौटुंबिक जीवनाचा सर्वसमावेशक विहंगावलोकन येथे आहे:
I. परिचय
23 जानेवारी 1926 रोजी जन्मलेले बाळासाहेब ठाकरे हे भारतीय राजकारणी आणि शिवसेना पक्षाचे संस्थापक होते. त्यांच्या राजकीय कारकिर्दीव्यतिरिक्त, ठाकरे हे एक कौटुंबिक पुरुष देखील होते आणि त्यांचे त्यांच्या पत्नी आणि मुलांशी प्रेमळ आणि आश्वासक संबंध होते.
II. लग्न
ठाकरे यांचा विवाह मीना ठाकरे यांच्याशी 1948 मध्ये झाला, ज्यांना मीना म्हणूनही ओळखले जाते. मीना या मराठीतील प्रख्यात लेखक आणि नाटककार व्ही. एस. खांडेकर, आणि स्वत: एक आदरणीय पत्रकार. ठाकरे आणि मीना एकमेकांच्या मित्रांद्वारे भेटले आणि थोड्या प्रेमळ भेटीनंतर त्यांचे लग्न झाले.
ठाकरे आणि मीना यांचे लग्न मजबूत आणि प्रेमळ होते. मीना एक सहाय्यक भागीदार होती आणि ठाकरे यांना त्यांच्या राजकीय आणि कलात्मक कार्यात प्रोत्साहन दिले. ठाकरे यांनी मीना यांच्या मतांचीही कदर केली आणि अनेकदा राजकीय बाबींवर त्यांचा सल्ला घेतला.
मीना महाराष्ट्रातील सामाजिक आणि सांस्कृतिक कार्यातही सहभागी होत्या आणि त्या कलेच्या संरक्षक होत्या. 1996 मध्ये त्यांचे निधन झाल्याने ठाकरे यांच्या आयुष्यात एक पोकळी निर्माण झाली.
III. मुले
ठाकरे आणि मीना यांना बिंदुमाधव, जयदेव आणि उद्धव अशी तीन मुले होती. सर्वात वृद्ध बिंदुमाधव यांचा जन्म १९४९ मध्ये झाला आणि त्यांनी बालरोगतज्ज्ञ म्हणून काम केले. जयदेव, दुसरा मुलगा, 1950 मध्ये जन्मला आणि तो चित्रपट निर्माता आणि दिग्दर्शक होता. सर्वात धाकटा उद्धव यांचा जन्म 1960 मध्ये झाला आणि वडिलांच्या पावलावर पाऊल ठेवून ते शिवसेना पक्षाचे प्रमुख राजकारणी आणि नेते बनले.
ठाकरे हे दयाळू पिता होते आणि त्यांचे मुलांशी जवळचे नाते होते. तो अनेकदा त्यांच्यासोबत वेळ घालवत असे, त्यांना सहलीवर घेऊन जात असे आणि त्यांच्या शाळेतील कार्यक्रमांना उपस्थित राहायचे. ठाकरे यांनीही आपल्या मुलांना त्यांची आवड जोपासण्यासाठी प्रोत्साहन दिले आणि त्यांच्या करिअरमध्ये त्यांना पाठिंबा दिला.
IV. विस्तारित कुटुंब
ठाकरे हे त्यांच्या भावंड आणि त्यांच्या मुलांसह त्यांच्या विस्तारित कुटुंबाच्या जवळ होते. त्यांचे धाकटे बंधू श्रीकांत ठाकरे हे यशस्वी उद्योजक आणि शिवसेनेचे सदस्य होते. ठाकरे यांचे पुतणे, राज ठाकरे हे देखील एक प्रमुख राजकारणी बनले आणि त्यांनी महाराष्ट्र नवनिर्माण सेना पक्षाची स्थापना केली.
ठाकरे कुटुंबाचा त्यांच्या आयुष्यात आणि कारकिर्दीत महत्त्वाचा वाटा आहे. त्यांनी त्याला पाठिंबा आणि प्रोत्साहन दिले आणि ठाकरे अनेकदा सल्ला आणि मार्गदर्शनासाठी त्यांच्याकडे वळले.
V. निष्कर्ष
बाळासाहेब ठाकरे यांचे वैवाहिक जीवन आणि कौटुंबिक जीवन हा त्यांच्या वैयक्तिक आणि व्यावसायिक प्रवासाचा महत्त्वाचा भाग होता. ठाकरे यांचे त्यांच्या पत्नी मीना यांच्याशी घट्ट आणि प्रेमळ नाते होते आणि त्यांची मुले आणि विस्तारित कुटुंब त्यांना आधार आणि प्रेरणास्थान होते. ठाकरे यांच्या कुटुंबाने त्यांची मूल्ये आणि श्रद्धा यांना आकार देण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावली आणि त्यांचा प्रभाव त्यांच्या राजकीय आणि सामाजिक कार्यात दिसून येतो.
III. शिवसेना आणि राजकारण
शिवसेनेची स्थापना: मराठी अस्मिता आणि राजकारणासाठी बाळासाहेब ठाकरे यांचे व्हिजन
नक्कीच, बाळासाहेब ठाकरे यांच्या शिवसेनेच्या स्थापनेचा आणि सुरुवातीच्या दिवसांचा सर्वसमावेशक विहंगावलोकन येथे आहे:
I. परिचय
23 जानेवारी 1926 रोजी जन्मलेले बाळासाहेब ठाकरे हे भारतीय राजकारणी आणि शिवसेना पक्षाचे संस्थापक होते. हा पक्ष 1960 च्या दशकात महाराष्ट्रीय लोकांच्या हितावर लक्ष केंद्रित करणारा प्रादेशिक, उजव्या विचारसरणीचा राजकीय पक्ष म्हणून स्थापन झाला. या लेखात आपण ठाकरे यांच्या नेतृत्वाखाली शिवसेनेची स्थापना आणि त्याचे सुरुवातीचे दिवस शोधणार आहोत.
II. शिवसेनेची स्थापना
1966 मध्ये बाळासाहेब ठाकरे यांनी समविचारी व्यक्तींच्या गटासह शिवसेनेची स्थापना केली होती. ठाकरे यांना तामिळनाडूतील द्रविड चळवळीच्या यशाने प्रेरणा मिळाली, ज्याचा उद्देश तामिळ भाषिक लोकांच्या हिताचा प्रचार करणे हा होता. मराठी भाषिकांच्या हक्कांसाठी लढणाऱ्या अशाच चळवळीची महाराष्ट्रात गरज भासली.
मराठी संस्कृती, भाषा आणि अस्मिता वाढवण्याच्या उद्देशाने शिवसेनेची स्थापना झाली. पक्षाचा असा विश्वास होता की भारताच्या इतर भागातील स्थलांतरितांमुळे महाराष्ट्रीयनांना त्यांच्याच राज्यात उपेक्षित केले जात आहे. "सन्स ऑफ द सॉइल" या पक्षाच्या घोषणेमध्ये महाराष्ट्रीयनांच्या हितसंबंधांना चालना देण्यावर त्यांचा भर होता.
III. शिवसेनेचे सुरुवातीचे दिवस
शिवसेनेच्या सुरुवातीचे दिवस निदर्शने आणि निदर्शनांच्या मालिकेने चिन्हांकित केले गेले. पक्षाने आपल्या संदेशाचा प्रचार करण्यासाठी आणि मराठी भाषिक लोकांच्या समस्यांकडे लक्ष वेधण्यासाठी रॅली आणि मोर्चे आयोजित केले. ठाकरे हे करिष्माई नेते होते आणि त्यांची भाषणे पक्ष समर्थकांमध्ये लोकप्रिय होती.
महाराष्ट्राची राजधानी असलेल्या मुंबईतील बिगर मराठी भाषिकांच्या वर्चस्वाला विरोध करण्यावर पक्षाचे सुरुवातीचे लक्ष होते. शिवसेनेने गैर-महाराष्ट्रीय लोकांना सरकारी नोकऱ्यांमध्ये नियुक्ती आणि अधिकृत संभाषणात हिंदीचा वापर करण्याच्या विरोधात प्रचार केला.
1970 च्या दशकात शिवसेनेने आपले लक्ष आर्थिक मुद्द्यांकडे वळवण्यास सुरुवात केली. पक्षाने महाराष्ट्रातील मोठ्या उद्योगांच्या वाढत्या प्रभावाविरुद्ध प्रचार केला, जे लहान व्यावसायिक मालक आणि शेतकऱ्यांच्या हितासाठी हानिकारक असल्याचे मानले जाते. पक्षाने जाहिरातींमध्ये मराठीचा वापर करून स्थानिक उत्पादनांच्या वापराला प्रोत्साहन दिले.
IV. शिवसेनेचा विस्तार
1970 आणि 1980 च्या दशकात शिवसेनेला लोकप्रियता मिळू लागली, कारण शिवसेनेने मुंबईच्या पलीकडे आपले अस्तित्व वाढवले. पक्षाने 1967 मध्ये महाराष्ट्र राज्य विधानसभेत आपल्या पहिल्या जागा जिंकल्या आणि 1984 मध्ये भारतीय संसदेत पहिल्या जागा जिंकल्या.
ठाकरे यांचे करिष्माई नेतृत्व आणि तळागाळातील सदस्यांच्या पाठिंब्यामुळे पक्षाच्या विस्ताराला चालना मिळाली. स्वातंत्र्यानंतर भारतीय राजकारणावर वर्चस्व असलेल्या काँग्रेस पक्षाच्या अधोगतीचाही या पक्षाला फायदा झाला.
शिवसेनेचा सत्तेतला उदय हा वादग्रस्त नव्हता. पक्षावर आपली उद्दिष्टे साध्य करण्यासाठी हिंसाचार आणि धमकावणीचा वापर केल्याचा आरोप होता आणि इतर राजकीय गटांसोबत अनेक संघर्षात त्याचा सहभाग होता. ठाकरे यांच्यावरच जातीयवादाला प्रोत्साहन आणि अल्पसंख्याक समुदायांविरुद्ध हिंसाचार भडकवल्याचा आरोप होता.
V. निष्कर्ष
बाळासाहेब ठाकरे यांच्या शिवसेनेच्या स्थापनेने महाराष्ट्राच्या राजकीय इतिहासाला कलाटणी दिली. मराठी संस्कृती आणि अस्मितेचा प्रचार करण्यावर पक्षाचा फोकस अनेक महाराष्ट्रीयन लोकांशी जोडला गेला आणि मुंबईच्या पलीकडे विस्तार करण्यात यश मिळाल्याने राज्यातील एक प्रमुख राजकीय शक्ती म्हणून त्याचे स्थान मजबूत झाले.
पक्षाच्या यशात ठाकरे यांच्या नेतृत्वाची आणि दूरदृष्टीने महत्त्वाची भूमिका बजावली, पण शिवसेनेचा सत्तेत उदय हा वादविवाद झाला नाही. पक्षाने आपले ध्येय साध्य करण्यासाठी हिंसाचार आणि धमकीचा वापर केल्याने टीका झाली आणि ठाकरे यांचा जातीयवादाचा प्रचार हा आजही वादग्रस्त मुद्दा आहे.
बाळासाहेब ठाकरे यांची राजकीय विचारधारा: प्रादेशिकता, हिंदू राष्ट्रवाद आणि आर्थिक राष्ट्रवाद
नक्कीच, बाळासाहेब ठाकरे यांच्या राजकीय विचारसरणी आणि विचारांचे सर्वसमावेशक विहंगावलोकन येथे आहे:
I. परिचय
बाळासाहेब ठाकरे हे भारतीय राजकारणी आणि शिवसेना पक्षाचे संस्थापक होते. ते विविध राजकीय मुद्द्यांवर ठाम मतांसाठी ओळखले जात होते आणि त्यांच्या नेतृत्वाने शिवसेनेच्या स्थापनेत आणि यशात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली होती. या लेखात आपण ठाकरे यांची राजकीय विचारधारा आणि विचार जाणून घेणार आहोत.
II. प्रादेशिकता आणि मराठी अस्मिता
ठाकरे हे प्रादेशिकतेचे खंबीर समर्थक होते आणि मराठी अस्मितेला चालना देण्याच्या महत्त्वावर त्यांचा विश्वास होता. त्यांचा असा विश्वास होता की भारताच्या इतर भागांतून स्थलांतरित होऊन मराठी भाषिक लोक त्यांच्याच राज्यात उपेक्षित होत आहेत. ठाकरे यांच्या नेतृत्वाखाली शिवसेनेने मराठी भाषिकांच्या हक्कांसाठी मोहीम चालवली आणि अधिकृत संवादात मराठीचा वापर व्हावा, असा सल्ला दिला.
ठाकरे यांचे प्रादेशिक विचार हे केवळ महाराष्ट्रापुरते मर्यादित नव्हते. भारतभर प्रादेशिक अस्मिता आणि संस्कृतीचा प्रसार करण्याच्या महत्त्वावरही त्यांचा विश्वास होता. त्यांनी हिंदीला राष्ट्रीय भाषा म्हणून लादण्यास विरोध केला आणि प्रादेशिक भाषा आणि संस्कृतींना अधिक मान्यता देण्याचे आवाहन केले.
III. हिंदू राष्ट्रवाद
ठाकरे हे हिंदू राष्ट्रवादाचे जोरदार पुरस्कर्ते होते आणि हिंदू संस्कृती आणि मूल्यांच्या संवर्धनाच्या महत्त्वावर त्यांचा विश्वास होता. अल्पसंख्याक समुदायांचे तुष्टीकरण म्हणून त्यांनी जे पाहिले त्याचे ते एक मुखर टीकाकार होते आणि त्यांनी हिंदू हितसंबंधांना प्रोत्साहन देण्यासाठी अधिक ठाम दृष्टिकोन ठेवण्याचे आवाहन केले.
हिंदू राष्ट्रवादाबद्दल ठाकरे यांच्या विचारांमुळे अनेकदा वाद निर्माण झाले. त्याच्यावर जातीयवादाला प्रोत्साहन आणि अल्पसंख्याक समुदायांविरुद्ध हिंसाचार भडकवल्याचा आरोप होता. ठाकरे यांनी स्वत: या आरोपांचे खंडन केले आणि असा युक्तिवाद केला की ते धर्मनिरपेक्ष लोकशाहीत केवळ हिंदू हितासाठी उभे आहेत.
IV. आर्थिक राष्ट्रवाद
ठाकरे हे आर्थिक राष्ट्रवादाचे जोरदार समर्थक होते आणि स्थानिक व्यवसाय आणि उद्योगांना प्रोत्साहन देण्याच्या महत्त्वावर त्यांचा विश्वास होता. मोठ्या उद्योगांचा महाराष्ट्राच्या अर्थव्यवस्थेवर घातक परिणाम होत असल्याचा त्यांचा विश्वास होता आणि त्यांनी छोट्या व्यावसायिकांना आणि शेतकर्‍यांना आधार देणाऱ्या धोरणांची वकिली केली.
ठाकरे यांचे आर्थिक राष्ट्रवादाचे विचार केवळ महाराष्ट्रापुरते मर्यादित नव्हते. भारत स्वयंपूर्ण झाला पाहिजे आणि परदेशी कंपन्यांना भारतीय अर्थव्यवस्थेवर वर्चस्व गाजवू देऊ नये असे त्यांचे मत होते. ते जागतिकीकरणावर टीका करत होते आणि त्यामुळे भारतीय संस्कृती आणि मूल्यांचा ऱ्हास होत असल्याचे मत त्यांनी मांडले.
V. पाश्चात्यीकरणाला विरोध
ठाकरे हे भारतीय संस्कृतीचे पाश्चिमात्यीकरण म्हणून जे पाहत होते त्यावर ते कठोर टीकाकार होते. पाश्चात्य संस्कृतीच्या प्रभावामुळे भारतीय परंपरा आणि मूल्ये नष्ट होत आहेत असा त्यांचा विश्वास होता आणि त्यांनी पारंपारिक भारतीय मूल्यांकडे परत जाण्याचे आवाहन केले.
ठाकरे यांचा पाश्चिमात्यीकरणाला असलेला विरोध फॅशनपासून मनोरंजनापर्यंतच्या अनेक मुद्द्यांवरच्या त्यांच्या विचारांतून दिसून आला. त्यांनी अधिकृत संभाषणात इंग्रजीच्या वापरावर टीका केली आणि तर्क केला की यामुळे प्रादेशिक भाषा दुर्लक्षित होत आहेत.
VI. निष्कर्ष
प्रादेशिकवाद, हिंदू राष्ट्रवाद, आर्थिक राष्ट्रवाद आणि पाश्चिमात्यीकरणाला विरोध याविषयीच्या त्यांच्या ठाम मतांमुळे बाळासाहेब ठाकरे यांची राजकीय विचारसरणी आकाराला आली. मराठी अस्मिता आणि संस्कृतीला चालना देण्याच्या महत्त्वावर त्यांचा विश्वास होता आणि मराठी भाषिक लोकांचे उपेक्षितत्व म्हणून त्यांनी जे पाहिले त्यावर ते कठोर टीकाकार होते.
शिवसेनेचा उदय: महाराष्ट्राच्या राजकारणावर बाळासाहेब ठाकरेंचा प्रभाव
नक्कीच, बाळासाहेब ठाकरे यांच्या नेतृत्वाखाली महाराष्ट्राच्या राजकारणात शिवसेनेच्या उदयाचा सर्वसमावेशक आढावा येथे आहे:
I. परिचय
शिवसेना, भारतातील उजव्या विचारसरणीचा प्रादेशिक राजकीय पक्ष, बाळासाहेब ठाकरे यांनी 1966 मध्ये स्थापन केला होता. 1980 आणि 1990 च्या दशकात या पक्षाला महाराष्ट्राच्या राजकारणात महत्त्व प्राप्त झाले आणि ठाकरे यांच्या नेतृत्वाखाली ते राज्याच्या राजकारणात एक शक्तिशाली शक्ती बनले. या लेखात आपण बाळासाहेब ठाकरे यांच्या नेतृत्वाखाली महाराष्ट्राच्या राजकारणात शिवसेनेच्या उदयाचा शोध घेणार आहोत.
II. शिवसेनेची स्थापना
महाराष्ट्रातील मराठी भाषिकांच्या हक्कांना चालना देण्याच्या उद्देशाने बाळासाहेब ठाकरे यांनी 1966 मध्ये शिवसेनेची स्थापना केली. पक्षाच्या सुरुवातीच्या काळात बिगर मराठी भाषिक स्थलांतरित, विशेषतः दक्षिण भारतातील हिंसक संघर्षांच्या मालिकेने चिन्हांकित केले.
त्याची वादग्रस्त सुरुवात असूनही, शिवसेनेला महाराष्ट्रातील मराठी भाषिक लोकांमध्ये त्वरीत पाठिंबा मिळाला. ठाकरे यांचे करिष्माई नेतृत्व आणि मराठी भाषिक लोकांच्या चिंतेला तोंड देण्याची त्यांची क्षमता यामुळे पक्षाला राज्यात एक प्रमुख राजकीय शक्ती म्हणून प्रस्थापित करण्यात मदत झाली.
III. हिंदुत्वाचा उदय
1980 च्या दशकात, शिवसेनेने आपले लक्ष प्रादेशिकतेपासून हिंदुत्वाकडे वळवण्यास सुरुवात केली, ही एक राजकीय विचारधारा जी हिंदू संस्कृती आणि मूल्यांच्या संवर्धनाच्या महत्त्वावर जोर देते. ठाकरे यांचे हिंदुत्वाविषयीचे ठाम विचार, त्यांच्या करिष्माई व्यक्तिमत्त्वासह, पक्षाला महाराष्ट्रातील हिंदू मतदारांमध्ये पाठिंबा मिळण्यास मदत झाली.
शिवसेनेने हिंदुत्वावर भर दिल्याने ते राज्यातील इतर राजकीय पक्षांपेक्षा वेगळे होण्यास मदत झाली. भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस आणि इतर पक्षांनी धर्मनिरपेक्षता आणि सामाजिक न्याय यावर लक्ष केंद्रित केले, तर शिवसेनेने स्वतःला हिंदूंच्या हितसंबंधांना प्रोत्साहन देणारा पक्ष म्हणून स्थान दिले.
IV. सत्तेचा उदय
महाराष्ट्रात शिवसेनेचा उदय 1980 च्या उत्तरार्धात आणि 1990 च्या दशकाच्या सुरुवातीला झाला. 1989 मध्ये बृहन्मुंबई महानगरपालिका (BMC) निवडणुका जिंकल्यानंतर पक्षाने पहिला मोठा निवडणूक विजय मिळवला. या विजयामुळे शिवसेनेला मुंबईच्या स्थानिक स्वराज्य संस्थांचे नियंत्रण मिळाले आणि पक्षाने मराठी भाषिक लोकांच्या हितासाठी आपली शक्ती वापरली.
बीएमसी निवडणुकीत शिवसेनेला मिळालेल्या यशानंतर महाराष्ट्रात सलग निवडणूक जिंकली. 1995 च्या विधानसभा निवडणुकीत पक्षाने विजय मिळवला आणि ठाकरे यांचे पुत्र उद्धव ठाकरे 2004 मध्ये पक्षाचे नेते बनले.
V. विवाद आणि टीका
शिवसेनेचा सत्तेतला उदय हा वादग्रस्त नव्हता. पक्षाची आक्रमक रणनीती आणि हिंदुत्वावर असलेला भर यामुळे अल्पसंख्याक समुदायांवर जातीयवाद आणि हिंसाचाराचे आरोप झाले.
1992-1993 च्या मुंबई दंगलीत 1,000 हून अधिक लोक मारले गेले, ज्यात बहुसंख्य मुस्लिम होते, त्यात सहभागी झाल्याबद्दल शिवसेनेवर टीकाही झाली. ठाकरे यांनी दंगलीत कोणताही सहभाग नाकारला, तर पक्षाच्या टीकाकारांनी अल्पसंख्याक समुदायांविरुद्ध हिंसाचार भडकवल्याचा आरोप केला.
सहावा. शिवसेनेचा वारसा
वाद आणि टीका होऊनही महाराष्ट्राच्या राजकारणात शिवसेना ही एक मोठी ताकद आहे. पक्षाने मराठी भाषिक लोकांच्या हिताचा प्रचार करण्यावर आपले लक्ष केंद्रित केले आहे आणि ते हिंदुत्व आणि आर्थिक राष्ट्रवादाचा पुरस्कार करत आहे.
2012 मध्ये बाळासाहेब ठाकरे यांच्या निधनानंतर त्यांचे पुत्र उद्धव ठाकरे यांनी पक्षाचे नेतेपद स्वीकारले. उद्धव यांच्या नेतृत्वाखाली शिवसेनेने महाराष्ट्राच्या राजकारणात महत्त्वाचे स्थान कायम राखले आहे.
वादग्रस्त वारसा: बाळासाहेब ठाकरे यांच्या नेतृत्वाखाली शिवसेनेच्या टीकेचे परीक्षण करणे
बाळासाहेब ठाकरे यांचे वाद आणि ठाकरे यांच्या नेतृत्वाखालील शिवसेनेवर टीका या विषयावर 10000 शब्दांची माहिती दाखवा
परिचय:
शिवसेनेचे संस्थापक बाळासाहेब ठाकरे हे महाराष्ट्रातील सर्वात प्रभावशाली राजकारण्यांपैकी एक होते. त्यांनी चार दशकांहून अधिक काळ पक्षाचे नेतृत्व केले आणि महाराष्ट्राच्या राजकारणाला आकार देण्यात मोठी भूमिका बजावली. तथापि, त्यांच्या नेतृत्वावर अनेक विवाद आणि टीकाही झाल्या. या लेखात आपण ठाकरे यांच्या नेतृत्वाखालील शिवसेनेवर झालेल्या काही वादांचा आणि टीकेचा शोध घेणार आहोत.
जातीय राजकारण:
ठाकरे यांच्या नेतृत्वाखालील शिवसेनेवर सर्वात मोठी टीका म्हणजे जातीय राजकारण. या पक्षावर हिंदू राष्ट्रवादाचा प्रचार आणि अल्पसंख्याकांना, विशेषत: मुस्लिमांना लक्ष्य केल्याचा आरोप करण्यात आला. ठाकरे हे त्यांच्या मुस्लिम विरोधी वक्तृत्वासाठी ओळखले जात होते आणि त्यांनी समाजावर हल्ला करण्यासाठी अनेकदा प्रक्षोभक भाषा वापरली होती. ते एकदा प्रसिद्ध म्हणाले होते, "जर तुम्ही मुस्लिमांना भारतातून बाहेर काढले तर दंगे होणार नाहीत."
मुंबईत जातीय हिंसाचार भडकावल्याचा आरोपही पक्षावर करण्यात आला. 1992 मध्ये, बाबरी मशीद पाडल्याबद्दल शिवसेनेला जबाबदार धरण्यात आले, ज्यामुळे शहरात मोठ्या प्रमाणात जातीय दंगली उसळल्या. हिंसाचार नियंत्रित करण्यासाठी पुरेसे प्रयत्न न केल्याने आणि पीडितांबद्दल सहानुभूती नसल्याबद्दल ठाकरे यांच्यावर टीका करण्यात आली.
IV. वारसा आणि प्रभाव
बाळासाहेब ठाकरे यांचा वारसा आणि शिवसेनेचा महाराष्ट्राच्या राजकारणावर होणारा परिणाम
बाळासाहेब ठाकरे यांचा महाराष्ट्राच्या राजकारणावर ठाकरे आणि शिवसेनेचा प्रभाव या विषयावरील माहिती
बाळासाहेब ठाकरे आणि त्यांचा राजकीय पक्ष शिवसेनेचा महाराष्ट्राच्या राजकारणावर मोठा प्रभाव होता. ठाकरे यांचे करिष्माई व्यक्तिमत्व, राजकीय कौशल्य आणि कणखर नेतृत्व कौशल्यामुळे त्यांना राज्यात समर्पित अनुयायी निर्माण करण्यात मदत झाली. ते त्यांच्या मजबूत प्रादेशिक आणि लोकवादी विचारांसाठी ओळखले जात होते आणि ते महाराष्ट्रातील मराठी भाषिक लोकसंख्येचा पाठिंबा मिळवण्यात सक्षम होते.
ठाकरेंचा सत्तेत उदय हा महाराष्ट्रात राजकीय गोंधळाच्या काळात झाला. राज्यात अनेक दशके काँग्रेस पक्षाची सत्ता होती, परंतु 1960 च्या उत्तरार्धात, मराठी भाषिक लोकांमध्ये असंतोष वाढत होता, ज्यांना वाटले की काँग्रेस पक्ष त्यांच्या हिताकडे दुर्लक्ष करत आहे. या असंतोषावर ठाकरे यांनी पकडून शिवसेनेला काँग्रेस पक्षाचा प्रादेशिक पर्याय म्हणून सुरुवात केली.
शिवसेनेची सुरुवातीची वर्षे इतर राजकीय पक्षांसोबत, विशेषतः कम्युनिस्ट पार्टी ऑफ इंडिया (मार्क्सवादी) यांच्याशी हिंसक संघर्षाने चिन्हांकित होती. ठाकरे आणि त्यांच्या अनुयायांनी इतर राज्यांतील स्थलांतरितांनाही लक्ष्य केले, विशेषतः उत्तर भारतातील, ज्यांच्यावर त्यांनी स्थानिक मराठी भाषिकांकडून नोकऱ्या काढून घेतल्याचा आरोप केला. या डावपेचांमुळे शिवसेनेला मराठी भाषिक लोकांमध्ये, विशेषतः मुंबईतील लोकांमध्ये एक मजबूत आधार तयार करण्यात मदत झाली.
1990 च्या दशकाच्या सुरुवातीला शिवसेनेचे नशीब उजळू लागले. 1995 मध्ये, पक्षाने राज्य निवडणुकीत निर्णायक विजय मिळवला आणि ठाकरे महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री झाले. त्यांचा मुख्यमंत्रिपदाचा कार्यकाळ हा वादग्रस्त आणि अनेकदा फुटीरतावादी अजेंडा द्वारे चिन्हांकित होता. त्यांनी हिंदू राष्ट्रवादी अजेंडाचा प्रचार केला, ज्याला राज्यातील अनेक अल्पसंख्याकांनी बहिष्कृत म्हणून पाहिले. जातीय हिंसाचार, विशेषतः अयोध्येतील बाबरी मशीद पाडल्यानंतर उसळलेल्या १९९२-१९९३ च्या दंगली हाताळल्याबद्दल ठाकरे यांच्या सरकारवर टीकाही झाली.
या वादांना न जुमानता ठाकरे हे महाराष्ट्रातील लोकप्रिय व्यक्तिमत्त्व राहिले. त्यांचा प्रादेशिक आणि लोकवादी अजेंडा अनेक मतदारांना, विशेषत: ग्रामीण भागातील मतदारांना प्रतिध्वनित करतो. ठाकरे यांच्या नेतृत्वाखाली शिवसेना सतत निवडणुका जिंकत राहिली आणि महाराष्ट्राच्या राजकारणात हा पक्ष एक प्रमुख शक्ती बनला.
महाराष्ट्राच्या राजकारणावर ठाकरेंचा प्रभाव शिवसेनेच्या पलीकडे पसरला. ते राज्यातील एक आदरणीय आणि भयभीत व्यक्तिमत्त्व होते आणि विविध विषयांवरील त्यांची मते अनेकदा राजकीय प्रवचनाला आकार देत असत. धर्म, संस्कृती आणि भाषा यासह अनेक मुद्द्यांवर त्यांच्या ठाम मतांसाठी ते प्रसिद्ध होते. भारतीय संस्कृतीत हिंदीचे वर्चस्व आणि मराठी भाषा आणि संस्कृतीला त्यांनी दिलेला पाठिंबा याला ठाकरे यांनी विशेषत्वाने विरोध केला.
ठाकरे हे राष्ट्रीय राजकारणाचेही बारकाईने निरीक्षण करत होते. ते काँग्रेस पक्ष आणि नेहरू-गांधी घराण्याचे मुखर टीकाकार होते, ज्यांच्यावर त्यांनी प्रादेशिक पक्षांच्या हिताकडे दुर्लक्ष केल्याचा आरोप केला. त्यांनी 1990 च्या दशकात भारतीय जनता पक्षाला (भाजप) पाठिंबा दिला आणि महाराष्ट्रात पक्षासोबत युती केली. ही युती यशस्वी ठरली आणि भाजप-शिवसेना युतीने महाराष्ट्राच्या राजकारणावर अनेक वर्षे वर्चस्व गाजवले.
2012 मध्ये त्यांच्या निधनानंतरही ठाकरेंचा महाराष्ट्राच्या राजकारणावर प्रभाव कायम राहिला. राज्यात शिवसेना एक प्रमुख शक्ती राहिली आणि ठाकरे यांचे पुत्र उद्धव ठाकरे यांनी पक्षाचे नेतेपद स्वीकारले. उद्धव यांच्या नेतृत्वाखाली, शिवसेनेने अधिक मध्यवर्ती दृष्टीकोन स्वीकारला आहे आणि 2019 मध्ये महाराष्ट्रात सरकार स्थापन करण्यासाठी कॉंग्रेस पक्ष आणि राष्ट्रवादी कॉंग्रेस पक्ष (NCP) सोबत संभाव्य युती केली आहे.
बाळासाहेब ठाकरेंचा सांस्कृतिक वारसा: मराठी संस्कृती आणि साहित्यातील योगदान
बाळासाहेब ठाकरे यांचे मराठी संस्कृती आणि साहित्यातील योगदान या विषयावरील माहिती
शिवसेनेचे संस्थापक आणि महाराष्ट्राच्या राजकारणातील एक प्रमुख व्यक्तिमत्व बाळासाहेब ठाकरे हे केवळ राजकारणीच नव्हते तर ते लेखक आणि सांस्कृतिक प्रतीक देखील होते. ठाकरे यांनी आयुष्यभर मराठी संस्कृती आणि साहित्यात भरीव योगदान दिले. मराठी भाषा आणि संस्कृतीचे ते खंबीर पुरस्कर्ते होते आणि त्यांनी त्यांच्या संवर्धनासाठी अथक परिश्रम घेतले.
ठाकरे यांचे मराठी संस्कृती आणि साहित्यावरील प्रेम लहानपणापासूनच दिसून आले. ते वाचक आणि विपुल लेखक होते. किंबहुना, त्यांची पहिली प्रकाशित कृती "धरमवीर" नावाची मराठी लघुकथा होती जी ते फक्त १७ वर्षांचे असताना "प्रभात" या मराठी मासिकात प्रकाशित झाले होते. ठाकरे आयुष्यभर लिहीत राहिले आणि त्यांनी मराठीत अनेक पुस्तके लिहिली, ज्यात त्यांच्या संपादकीय आणि भाषणांचा संग्रह आहे.
ठाकरे यांचे मराठी संस्कृतीतील सर्वात महत्त्वाचे योगदान म्हणजे मराठी रंगभूमीच्या पुनरुज्जीवनातील त्यांची भूमिका. 1960 आणि 1970 च्या दशकात मराठी रंगभूमी टिकून राहण्यासाठी धडपडत होती आणि ठाकरे यांनी मराठी संस्कृतीला चालना देण्यासाठी या कलाप्रकाराचे महत्त्व ओळखले. त्यांनी मराठी नाटकांच्या निर्मितीला प्रोत्साहन दिले आणि काही नाटकांचे लेखन व दिग्दर्शनही केले. त्यांच्या "मी नथुराम गोडसे बोलतोय" (मी नथुराम गोडसे बोलतोय) या नाटकाने महात्मा गांधींच्या मारेकरीचे सहानुभूतीपूर्ण प्रकाशात चित्रण केल्यामुळे बराच वाद निर्माण झाला. मात्र, त्यामुळे मराठी रंगभूमीकडेही लक्ष वेधले गेले आणि त्यात रस निर्माण होण्यास मदत झाली.
ठाकरे हे मराठी साहित्याचेही प्रबळ पुरस्कर्ते होते आणि त्यांनी त्याला प्रोत्साहन देण्याचे काम केले. मराठी मासिके आणि वृत्तपत्रांमध्ये ते नियमित योगदान देत होते आणि इतर लेखकांना मराठीत लिहिण्यासाठी प्रोत्साहित करत होते. त्यांनी 1960 मध्ये स्वतःचे मराठी वृत्तपत्र "मार्मिक" सुरू केले, जे खूप लोकप्रिय झाले आणि महाराष्ट्रातील जनमत घडविण्यात महत्त्वपूर्ण ठरले. "मार्मिक" मधील ठाकरे यांचे संपादकीय अनेकदा वादग्रस्त आणि सरकारवर टीका करणारे होते, परंतु त्यांनी सामाजिक समस्यांवर प्रकाश टाकला आणि लोकांना त्यांचा विचार करण्यास प्रोत्साहित केले.
मराठी संस्कृती आणि साहित्यातील त्यांच्या योगदानाव्यतिरिक्त, ठाकरे यांनी पारंपारिक मराठी कला आणि हस्तकलेच्या संवर्धनातही महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली. या कलाप्रकारांचे जतन करण्याचे महत्त्व त्यांनी ओळखले आणि कारागिरांना त्यांचे कार्य सुरू ठेवण्यास प्रोत्साहित केले. पारंपारिक मराठी कलाकुसर दाखवण्यासाठी आणि त्यांच्या विक्रीला प्रोत्साहन देण्यासाठी त्यांनी अनेक प्रदर्शने आणि मेळावे आयोजित केले.
ठाकरे यांचे मराठी संस्कृती आणि साहित्यातील योगदान त्यांच्या हयातीत सर्वत्र ओळखले गेले आणि त्यांच्या कार्यासाठी त्यांना अनेक सन्मान देण्यात आले. 1998 मध्ये, त्यांना "राजा शिवाजी" या मराठी पुस्तकासाठी भारतातील सर्वोच्च साहित्यिक पुरस्कार, साहित्य अकादमी पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले. 1999 मध्ये त्यांना पद्मविभूषण, भारताचा दुसरा-सर्वोच्च नागरी पुरस्कार देखील प्रदान करण्यात आला.
मराठी संस्कृती आणि साहित्यात ठाकरेंचा वारसा आजही जाणवतो. त्यांचे लेखन मराठी लेखकांना सतत प्रेरणा देत आहे आणि त्यांनी मराठी रंगभूमी, कला आणि हस्तकलेचा प्रसार केल्यामुळे या कलाप्रकारांचे जतन करण्यात मदत झाली आहे. ठाकरे यांचे मराठी संस्कृती आणि साहित्यातील योगदान हे त्यांच्या राज्यावर आणि लोकांवरील प्रेमाचा दाखला आहे आणि ते भावी पिढ्यांना प्रेरणा देत राहील.
V. वैयक्तिक जीवन आणि मृत्यू
बाळासाहेब ठाकरेंचा आरोग्याचा संघर्ष आणि अधोगती: त्यांच्या नंतरच्या वर्षांचा आढावा
बाळासाहेब ठाकरे यांच्या आरोग्याच्या समस्या आणि नंतरच्या काळात होणारी घसरण या विषयावरील माहिती
शिवसेनेचे संस्थापक आणि महाराष्ट्रातील प्रमुख राजकीय नेत्यांपैकी एक असलेले बाळासाहेब ठाकरे यांचे आयुष्य दीर्घ आणि प्रसंगपूर्ण होते. तथापि, त्यांनी त्यांच्या नंतरच्या वर्षांत प्रवेश केल्यावर, ठाकरे यांची प्रकृती खालावली, ज्यामुळे त्यांनी स्थापन केलेल्या पक्षाचे नेतृत्व सुरू ठेवण्याच्या त्यांच्या क्षमतेबद्दल चिंता निर्माण झाली.
ठाकरे यांना हृदयाच्या समस्यांसह आरोग्याच्या समस्या होत्या आणि यापूर्वी त्यांच्यावर अनेक शस्त्रक्रिया झाल्या होत्या. तथापि, 2000 च्या दशकाच्या सुरुवातीस, त्याची प्रकृती बिघडू लागली आणि तो अधिकाधिक कमजोर आणि अशक्त झाला. 2007 मध्ये, त्यांना श्वासोच्छवासाच्या आजारासाठी रुग्णालयात दाखल करण्यात आले होते आणि ते बरे होणार नाहीत अशी चिंता होती. तथापि, अखेरीस त्याने रॅली काढली आणि तो घरी परतला.
2012 मध्ये ठाकरे यांची तब्येत पुन्हा चिंताजनक बनली होती, जेव्हा त्यांना श्वासोच्छवासाच्या त्रासामुळे रुग्णालयात दाखल करण्यात आले होते. यावेळी मात्र त्यांची प्रकृती सतत खालावत गेली आणि अनेक दिवस त्यांची प्रकृती चिंताजनक राहिली. डॉक्टर आणि कुटुंबीयांच्या सर्वोतोपरी प्रयत्नांनंतरही 17 नोव्हेंबर 2012 रोजी वयाच्या 86 व्या वर्षी ठाकरे यांचे निधन झाले.
ठाकरे यांची प्रकृती ढासळणे आणि अखेरचा मृत्यू या महाराष्ट्राच्या राजकारणातील प्रमुख घटना होत्या, कारण ते अनेक दशकांपासून राज्यातील सर्वात शक्तिशाली आणि प्रभावशाली व्यक्तींपैकी एक होते. त्यांचे अनेक समर्थक आणि अनुयायी त्यांच्या निधनाने अतिशय दु:खी झाले होते आणि राज्यभरात त्यांना श्रद्धांजली व शोक व्यक्त करण्यात येत होता.
मात्र, ठाकरे यांची ढासळती तब्येत आणि अखेरचा मृत्यू यामुळे शिवसेनेच्या भवितव्यावर आणि पक्ष आणि त्याची विचारधारा घडवण्यात ठाकरेंच्या भूमिकेवरही प्रश्नचिन्ह निर्माण झाले आहे. काही निरीक्षकांनी असा युक्तिवाद केला की पक्षाची ठाकरेंच्या व्यक्तिमत्त्वाशी खूप जवळून ओळख झाली आहे आणि त्यांच्या अनुपस्थितीमुळे त्याचा प्रभाव आणि लोकप्रियता कमी होऊ शकते.
शिवाय ठाकरे यांच्या ढासळत्या प्रकृतीमुळे त्यांनी पक्ष चालवण्याची पद्धत आणि त्यांच्या नेतृत्वशैलीवरही टीका केली होती. काही समीक्षकांनी असा युक्तिवाद केला की ठाकरे त्यांच्या नंतरच्या काळात अधिकाधिक हुकूमशाही बनले आहेत आणि पक्षातील नेत्यांच्या नवीन पिढीला प्रोत्साहन देण्यात ते अपयशी ठरले आहेत.
इतरांनी ठाकरे यांच्या वादग्रस्त विधाने आणि कृतींवर टीका केली, ज्यात त्यांचे अल्पसंख्याकांवरील हल्ले आणि हिंसाचार आणि दक्षतेचे समर्थन यांचा समावेश आहे. काहींनी असा युक्तिवाद केला की ठाकरे यांनी महाराष्ट्रात भीतीचे आणि असहिष्णुतेचे वातावरण निर्माण केले होते आणि त्यांचा वारसा या वादांमुळे कलंकित झाला होता.
या टीकेनंतरही ठाकरेंचा महाराष्ट्राच्या राजकारणावर आणि समाजावर झालेला लक्षणीय परिणाम नाकारता येत नाही. राज्याच्या राजकीय भूभागावर अनेक दशके वर्चस्व गाजवणारे ते एक उत्तुंग व्यक्तिमत्त्व होते आणि त्यांचा वारसा आजही या प्रदेशात जाणवत आहे. त्यांना नायक किंवा वादग्रस्त व्यक्तिमत्व म्हणून स्मरण केले जाते, हे नाकारता येणार नाही की बाळासाहेब ठाकरे हे आधुनिक भारतीय इतिहासातील सर्वात महत्वाचे आणि प्रभावशाली नेते होते.
द लेगसी कंटिन्यू: बाळासाहेब ठाकरे यांचे स्मरण आणि महाराष्ट्राच्या राजकारणावर त्यांचा प्रभाव
बाळासाहेब ठाकरे यांच्या निधनाबद्दलची माहिती आणि सार्वजनिक प्रतिक्रिया
शिवसेनेचे करिश्माई नेते आणि संस्थापक बाळासाहेब ठाकरे यांचे वयाच्या ८६ व्या वर्षी १७ नोव्हेंबर २०१२ रोजी निधन झाले. त्यांच्या निधनाने महाराष्ट्र आणि भारतभरातील त्यांच्या लाखो अनुयायांनी शोक व्यक्त केला. ठाकरे हे प्रदीर्घ आजाराने त्रस्त होते आणि त्यांना ४ नोव्हेंबर २०१२ रोजी मुंबईतील लीलावती रुग्णालयात दाखल करण्यात आले, तेथे त्यांनी अखेरचा श्वास घेतला.
ठाकरे यांच्या निधनाने त्यांच्या समर्थक आणि चाहत्यांना धक्का बसला, जे त्यांना महाराष्ट्राच्या राजकारणातील एक उत्तुंग व्यक्तिमत्त्व आणि मराठी अभिमानाचा चॅम्पियन मानतात. त्यांच्या निधनाच्या वृत्ताने राज्याच्या सर्व स्तरातून शोक आणि श्रद्धांजलींचा वर्षाव झाला, कारण चार दशकांहून अधिक काळ महाराष्ट्राच्या राजकीय भूभागावर अधिराज्य गाजवणाऱ्या या नेत्याला लोकांनी श्रद्धांजली वाहिली.
ठाकरे यांच्या निधनाबद्दल शिवसेनेने राज्यभर शोक जाहीर केला आणि सर्व नियोजित कार्यक्रम आणि कार्यक्रम रद्द केले. महाराष्ट्र सरकारने तीन दिवसांचा राज्याचा दुखवटा जाहीर केला असून या काळात सर्व सरकारी कार्यालये, शाळा आणि महाविद्यालये बंद ठेवण्यात आली आहेत.
ठाकरे यांच्या अंत्ययात्रेत नेत्याला अंत्यदर्शनासाठी महाराष्ट्रभरातून आलेल्या लाखो लोक उपस्थित होते. दादरच्या शिवाजी पार्कपासून निघालेली ही मिरवणूक शिवसेना भवनासह शहरातील अनेक भागांतून गेली आणि शिवाजी पार्क स्मशानभूमीत समारोप होण्यापूर्वी ठाकरे यांच्या पार्थिवाचे दहन करण्यात आले.
ठाकरे यांच्या निधनाने महाराष्ट्राच्या राजकारणातील एका युगाचा अंत झाला आणि अजून भरून निघालेली पोकळी निर्माण झाली. त्यांच्या जाण्याने त्यांनी वर्षानुवर्षे स्थापन केलेल्या आणि जोपासलेल्या शिवसेनेच्या भवितव्याबद्दलही अटकळ निर्माण झाली. तथापि, त्यांचे पुत्र उद्धव ठाकरे यांनी पक्षाची सूत्रे हाती घेण्यासाठी पाऊल टाकले आणि तेव्हापासून त्यांनी महाराष्ट्राच्या राजकारणावर आपली पकड यशस्वीपणे राखली आहे.
महाराष्ट्राच्या राजकारणात बाळासाहेब ठाकरे यांचा वारसा आजही चर्चेचा आणि चर्चेचा विषय आहे. त्यांचे समर्थक त्यांना मराठी लोकांच्या हक्कांसाठी लढणारे आणि त्यांची संस्कृती आणि परंपरा जपणारे दूरदर्शी नेते मानतात, तर त्यांचे समीक्षक त्यांच्यावर जातीय तेढ निर्माण करण्याचा आणि फुटीरतावादी राजकारणाला प्रोत्साहन देण्याचा आरोप करतात.
त्यांच्या वारशाभोवती वाद आणि टीका असूनही, ठाकरे यांनी महाराष्ट्राच्या राजकीय परिदृश्याला आकार देण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली आणि संस्कृती आणि साहित्यावर अमिट छाप सोडली हे नाकारता येत नाही. त्यांनी 1966 मध्ये स्थापन केलेल्या शिवसेनेतील त्यांचे योगदान दुर्लक्षित केले जाऊ शकत नाही आणि आजही हा पक्ष महाराष्ट्राच्या राजकारणात एक प्रभावी शक्ती आहे.
ठाकरे यांचे निधन केवळ शिवसेनेचेच नव्हे तर संपूर्ण महाराष्ट्र राज्याचे नुकसान होते, ज्या नेत्याच्या निधनाने त्यांच्या राजकीय आणि सांस्कृतिक अस्मितेचा अविभाज्य भाग बनला होता.
अंतिम निरोप: बाळासाहेब ठाकरे यांचे अंत्यसंस्कार आणि चिरस्थायी स्मृती
बाळासाहेब ठाकरे यांचे अंत्यसंस्कार आणि स्मारके या विषयावरील माहिती
बाळासाहेब ठाकरे यांचे अंत्यसंस्कार आणि स्मृती
17 नोव्हेंबर 2012 रोजी बाळासाहेब ठाकरे यांच्या निधनाने महाराष्ट्राच्या राजकारणातील एका युगाचा अंत झाला. शिवसेनेचे करिश्माई नेते हे राज्याच्या राजकीय परिदृश्यात चार दशकांहून अधिक काळ एक उत्तुंग व्यक्तिमत्त्व होते आणि त्यांच्या निधनाने देशभरातील त्यांच्या लाखो अनुयायांनी शोक व्यक्त केला. ठाकरे यांचे अंत्यसंस्कार आणि स्मारके ही त्यांची महाराष्ट्रातील लोकप्रियता आणि प्रभावाचा पुरावा होता आणि त्यांच्या मृत्यूनंतर घडलेल्या घटनांनी राज्याच्या इतिहासातील एक निर्णायक क्षण आहे.
अंत्यसंस्कार
ठाकरे यांचे अंत्यसंस्कार 18 नोव्हेंबर 2012 रोजी मुंबईतील शिवाजी पार्क येथे झाले होते, जिथे त्यांनी गेल्या काही वर्षांत त्यांच्या अनेक सभा आणि जाहीर सभांना संबोधित केले होते. अंत्यसंस्काराला त्यांचे हजारो समर्थक उपस्थित होते, जे त्यांच्या लाडक्या नेत्याला अंतिम श्रद्धांजली वाहण्यासाठी संपूर्ण महाराष्ट्रातून जमले होते. राज्य सरकारने अंत्यसंस्काराच्या दिवशी सार्वजनिक सुट्टी जाहीर केली होती आणि आदराचे चिन्ह म्हणून शाळा आणि महाविद्यालये बंद ठेवण्यात आली होती.
वांद्रे येथील ठाकरे यांच्या निवासस्थानी असलेल्या मातोश्री येथून अंत्ययात्रा निघाली आणि सुमारे ५ किमी अंतरावरील शिवाजी पार्कपर्यंत पोहोचली. या मिरवणुकीचे नेतृत्व ठाकरे यांचे पुत्र उद्धव यांनी केले, त्यांच्यासोबत ठाकरे कुटुंबातील इतर सदस्य आणि शिवसेनेचे ज्येष्ठ नेते होते. या मिरवणुकीत राष्ट्रवादी काँग्रेसचे नेते शरद पवार आणि बाळासाहेबांचे पुतणे आणि महाराष्ट्र नवनिर्माण सेनेचे संस्थापक राज ठाकरे यांच्यासह अनेक दिग्गज राजकारणीही उपस्थित होते.
शिवाजी पार्कवरील अंत्यसंस्कार सोहळ्याला महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री पृथ्वीराज चव्हाण आणि विरोधी पक्षनेते देवेंद्र फडणवीस यांच्यासह अनेक राजकीय नेते उपस्थित होते. ठाकरे यांचे पार्थिव खास डिझाइन केलेल्या स्टेजवर ठेवण्यात आले होते, जिथे त्यांचे कुटुंबीय, मित्र आणि अनुयायांनी त्यांना अंतिम श्रद्धांजली वाहिली. अंत्यसंस्कार समारंभ भावनिक भाषणे आणि श्रद्धांजलींनी चिन्हांकित करण्यात आला, अनेक वक्त्यांनी ठाकरे यांचे मराठी लोकांच्या हक्कांसाठी लढा देणारे दूरदर्शी नेते म्हणून वर्णन केले.
अंत्यसंस्कारानंतर ठाकरे यांचे पार्थिव शिवाजी पार्क स्मशानभूमीत नेण्यात आले, तेथे त्यांचे कुटुंबीय आणि निकटवर्तीयांच्या उपस्थितीत त्यांच्या पार्थिवावर अंत्यसंस्कार करण्यात आले. संपूर्ण अंत्ययात्रा देशभरातील लाखो लोकांनी पाहिली होती, ज्यांनी ठाकरे यांच्या निधनाची बातमी मोठ्या आस्थेने आणि दुःखाने घेतली होती.
स्मारके
ठाकरे यांच्या मृत्यूनंतरच्या काही वर्षांत, त्यांच्या सन्मानार्थ महाराष्ट्रात अनेक स्मारके उभारण्यात आली आहेत. ठाकरे यांनी स्थापन केलेल्या शिवसेनेने त्यांच्या स्मृतीप्रित्यर्थ अनेक स्मारके उभारली असून त्यात त्यांचा शिवाजी पार्क येथील पुतळा आणि वांद्रे येथील त्यांच्या निवासस्थानी स्मारक यांचा समावेश आहे. पक्षाने मुंबईत बाळासाहेब ठाकरे राष्ट्रीय स्मारकाचीही स्थापना केली आहे, जे त्यांचे जीवन आणि वारसा समर्पित करणारे संग्रहालय आहे.
शिवसेनेने स्थापन केलेल्या स्मारकांसोबतच इतर अनेक संस्था आणि व्यक्तींनीही ठाकरे यांच्या सन्मानार्थ स्मारक उभारले आहेत. महाराष्ट्र सरकारने बाळासाहेब ठाकरे स्मारक समितीची स्थापना केली आहे, जी मुंबईत ठाकरे यांच्या भव्य स्मारकाच्या बांधकामावर देखरेख ठेवण्यासाठी जबाबदार आहे. समितीने स्मारकासाठी शहरातील एक जागा निश्चित केली असून, ते बांधण्यासाठी सध्या योजना सुरू आहेत.
स्मारकांव्यतिरिक्त शिवसेना आणि इतर संघटनांतर्फे विविध कार्यक्रम आणि कार्यक्रमांच्या माध्यमातून ठाकरे यांचा वारसा साजरा केला जातो. पक्ष दरवर्षी 23 जानेवारीला त्यांची जयंती बाळासाहेब जयंती म्हणून आणि 17 नोव्हेंबरला त्यांची पुण्यतिथी बाळासाहेब पुण्यतिथ म्हणून पाळते.
निष्कर्ष
बाळासाहेब ठाकरे यांचे जीवन आणि वारसा आजही महाराष्ट्राच्या राजकारणावर आणि संस्कृतीवर प्रभाव टाकत आहे. व्यंगचित्रकार म्हणून त्यांच्या सुरुवातीच्या दिवसांपासून ते शिवसेनेच्या स्थापनेपर्यंत आणि महाराष्ट्रात सत्तेत येण्यापर्यंत ठाकरे यांचा प्रदेशावर असलेला प्रभाव कमी करता येणार नाही. तथापि, त्याचा वारसा वादविरहित नाही, त्याच्या फुटीरतावादी राजकारणावर टीका आणि जातीय दंगलींमध्ये कथित सहभाग.
असे असूनही, ते महाराष्ट्रात, विशेषत: मराठी भाषिक हिंदूंमध्ये एक आदरणीय व्यक्ती आहेत. त्यांचे मराठी साहित्य आणि संस्कृतीतील योगदान तसेच मराठी भाषिक लोकसंख्येच्या सक्षमीकरणासाठी त्यांनी केलेले प्रयत्न साजरे केले जात आहेत.
ठाकरे यांच्या आरोग्याच्या समस्या आणि नंतरच्या वर्षांत झालेली घसरण त्यांच्या समर्थकांसाठी चिंतेचे कारण होते आणि 2012 मध्ये त्यांच्या निधनामुळे राजकीय स्पेक्ट्रममधून व्यापक शोक आणि श्रद्धांजली वाहण्यात आली. त्यांच्या अंत्यसंस्काराला हजारो लोक उपस्थित होते आणि महाराष्ट्रातील विविध स्मारके आणि संस्थांद्वारे त्यांचा वारसा जपला जातो.
एकूणच, बाळासाहेब ठाकरेंचा महाराष्ट्र आणि एकूण भारतावर असलेला प्रभाव नाकारता येणार नाही. त्यांचा वारसा पिढ्यांना प्रेरणा आणि प्रभाव देत आहे आणि मराठी संस्कृती आणि राजकारणातील त्यांचे योगदान पुढील अनेक वर्षे स्मरणात राहील. मित्रांनो तुम्‍हाला हा लेख कसा वाटला हे तुम्ही कमेंट करून सांगु शकता . धन्‍यवाद
बाळासाहेब ठाकरे यांचा मृत्यू कसा झाला?
17 नोव्हेंबर 2012 रोजी बाळासाहेब ठाकरे यांचे हृदयविकाराच्या झटक्याने निधन झाले. मृत्यूपूर्वी बराच काळ ते स्वादुपिंडाचे आजार आणि श्वसनाच्या समस्यांसह विविध आरोग्य समस्यांनी त्रस्त होते. 15 नोव्हेंबर 2012 रोजी त्यांना मुंबईतील रुग्णालयात दाखल करण्यात आले आणि त्यांची प्रकृती चिंताजनक होती. वैद्यकीय कर्मचार्‍यांच्या प्रयत्नांना न जुमानता, त्यांची प्रकृती सतत खालावत गेली आणि 17 नोव्हेंबर 2012 रोजी वयाच्या 86 व्या वर्षी त्यांचे निधन झाले. त्यांच्या निधनावर महाराष्ट्र आणि भारतातील राजकीय स्पेक्ट्रममधून व्यापक शोक आणि श्रद्धांजली वाहण्यात आली.
बाळासाहेबांनी व्यंगचित्रकार म्हणून कुठे काम केले?
बाळासाहेब ठाकरे यांनी त्यांच्या संपूर्ण कारकिर्दीत अनेक वृत्तपत्रे आणि मासिकांसाठी व्यंगचित्रकार म्हणून काम केले. 1947 मध्ये "द फ्री प्रेस जर्नल" या इंग्रजी भाषेतील वृत्तपत्रातून त्यांनी व्यंगचित्रकार म्हणून कारकिर्दीला सुरुवात केली. नंतर, त्यांनी 1960 मध्ये स्थापन केलेल्या "नवकाळ" आणि "मार्मिक" सारख्या इतर वृत्तपत्रांमध्ये देखील काम केले. ठाकरे यांची व्यंगचित्रे त्यांच्या बुद्धी, व्यंगचित्रे आणि राजकारण आणि समाजावर तीक्ष्ण भाष्य करण्यासाठी ओळखली जात होती आणि त्यांना वाचकांमध्ये मोठ्या प्रमाणात फॉलोअर्स मिळाले. त्याच्या व्यंगचित्रांसाठी.
बाळासाहेब ठाकरे यांचा मुलगा कोण?
बाळासाहेब ठाकरे यांना बिंदुमाधव ठाकरे आणि जयदेव ठाकरे ही दोन मुले होती. तथापि, बिंदुमाधव ठाकरे यांचे 1996 मध्ये निधन झाले, ते त्यांच्या मागे पत्नी आणि दोन मुले सोडून गेले. दोन मुलांमध्ये लहान असलेले जयदेव ठाकरे अनेक वर्षांपासून वडिलांपासून दुरावले होते आणि त्यांचे त्यांच्याशी चांगले संबंध नव्हते.
बाळासाहेब ठाकरे यांचे निधन कोठे झाले?
बाळासाहेब ठाकरे यांचे मुंबईतील मातोश्री या निवासस्थानी निधन झाले. 15 नोव्हेंबर 2012 रोजी त्यांना श्वासोच्छवासाच्या त्रासामुळे मुंबईतील रुग्णालयात दाखल करण्यात आले आणि नंतर त्यांना त्यांच्या निवासस्थानी सोडण्यात आले. त्यांच्या घरी वैद्यकीय उपचार मिळूनही त्यांची प्रकृती सतत खालावत गेली आणि 17 नोव्हेंबर 2012 रोजी त्यांचे निधन झाले.