डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन निबंध | Dr Sarvepalli Radhakrishnan Essay in Marathi
नमस्कार मित्र-मैत्रिणींनो आज आपण डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन मराठी निबंध बघणार आहोत. डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन हे एक प्रसिद्ध भारतीय तत्त्वज्ञ, विद्वान, शिक्षक आणि राजकारणी होते ज्यांनी भारताचे पहिले उपराष्ट्रपती (1952-1962) आणि भारताचे दुसरे राष्ट्रपती (1962-1967) म्हणून काम केले. त्यांचा जन्म 5 सप्टेंबर 1888 रोजी तिरुट्टानी, तमिळनाडू येथे झाला आणि त्यांच्या शिक्षणातील योगदानाचा सन्मान करण्यासाठी त्यांचा जन्मदिवस भारतात शिक्षक दिन म्हणून साजरा केला जातो. डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांच्यावरील एक निबंध येथे आहे:
डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन: द ग्रेट फिलॉसॉफर आणि स्टेटसमन
डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन हे एक बहुआयामी व्यक्तिमत्व होते ज्यांचे जीवन आणि कार्य भारतीयांच्या आणि जगभरातील लोकांच्या पिढ्यांना प्रेरणा देत आहे. ते तत्त्वज्ञान, शिक्षण आणि भारताचे दुसरे राष्ट्रपती म्हणून त्यांच्या विशिष्ट भूमिकेसाठी प्रसिद्ध आहेत. त्यांचा जीवनप्रवास ज्ञान, नीतिमत्ता आणि राष्ट्रसेवेसाठीच्या त्यांच्या अतूट बांधिलकीचा पुरावा आहे.
डॉ. राधाकृष्णन यांचे सुरुवातीचे जीवन ज्ञानाच्या गहन तहानने चिन्हांकित होते. त्यांनी शैक्षणिक क्षेत्रात प्रावीण्य मिळवले आणि तत्त्वज्ञानात पदव्युत्तर पदवी घेतली. त्यांच्या शैक्षणिक पराक्रमामुळे त्यांना म्हैसूर विद्यापीठ आणि कलकत्ता विद्यापीठासह अनेक प्रतिष्ठित संस्थांमध्ये अध्यापनाची पदे मिळाली. त्यांच्या तात्विक अंतर्दृष्टी आणि लेखनाला राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय स्तरावर त्वरीत मान्यता मिळाली.
डॉ. राधाकृष्णन यांचे सर्वात महत्त्वाचे योगदान म्हणजे तत्त्वज्ञानाच्या क्षेत्रात. भारतीय तत्त्वज्ञानाच्या, विशेषत: वेदांताच्या त्यांच्या विवेचनांनी भारतीय तत्त्वज्ञानाच्या विचारांची समृद्धता जागतिक स्तरावर आणली. त्यांच्या "द फिलॉसॉफी ऑफ रवींद्रनाथ टागोर" या पुस्तकाने पौर्वात्य आणि पाश्चात्य तत्त्वज्ञानाच्या परंपरांना जोडण्याची त्यांची क्षमता दर्शविली, ज्यामुळे त्यांना त्यांच्या काळातील एक प्रमुख तत्त्वज्ञ म्हणून प्रतिष्ठा मिळाली.
शिक्षणाप्रती त्यांचे समर्पण अतुलनीय होते. एक शिक्षक म्हणून, तो त्याच्या विद्यार्थ्यांचा प्रिय होता, आणि त्याच्या शैक्षणिक दृष्टिकोनाने मूल्ये, नैतिकता आणि सर्वांगीण विकासाच्या महत्त्वावर जोर दिला. त्यांच्या शिक्षणाशी असलेल्या बांधिलकीमुळे त्यांची आंध्र विद्यापीठाचे कुलगुरू आणि नंतर बनारस हिंदू विद्यापीठाचे कुलगुरू म्हणून नियुक्ती झाली.
डॉ. राधाकृष्णन यांच्या जीवनातील सर्वात संस्मरणीय पैलू म्हणजे त्यांची राजकारणी म्हणून भूमिका. 1952 मध्ये ते भारताचे पहिले उपराष्ट्रपती म्हणून निवडून आले आणि एका दशकानंतर ते देशाचे राष्ट्रपती झाले. शिक्षण आणि सांस्कृतिक देवाणघेवाण यांना चालना देण्यावर त्यांनी भर दिल्याने त्यांचे अध्यक्षपद चिन्हांकित झाले. खरं तर, त्यांच्या विनंतीवरूनच त्यांचा वाढदिवस, 5 सप्टेंबर हा दिवस भारतात शिक्षक दिन म्हणून साजरा करण्यासाठी निवडण्यात आला, ही परंपरा आजही कायम आहे.
डॉ. राधाकृष्णन यांचे जीवन आणि कार्य नम्रता, शहाणपण आणि समाजाच्या भल्यासाठी गहन वचनबद्धतेच्या तत्त्वांना मूर्त रूप देते. व्यक्ती आणि विस्ताराने राष्ट्र बदलण्यासाठी शिक्षणाच्या सामर्थ्यावर त्यांचा विश्वास होता. आधुनिक जगात अध्यात्मिक आणि नैतिक मूल्यांच्या महत्त्वावर त्यांची भाषणे आणि लेखन अनेकदा त्यांचा विश्वास व्यक्त करत असे.
शेवटी, डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन हे तत्त्वज्ञान, शिक्षण आणि राज्यकारभाराच्या क्षेत्रातील खरे दिग्गज होते. त्यांचे जीवन सर्वांसाठी प्रेरणादायी आहे, जे आपल्याला ज्ञान, सचोटी आणि मानवतेच्या सेवेच्या चिरस्थायी मूल्याची आठवण करून देते. भारताचे दुसरे राष्ट्रपती आणि एक प्रसिद्ध तत्वज्ञानी म्हणून, त्यांनी देशाच्या बौद्धिक आणि सांस्कृतिक परिदृश्यावर अमिट छाप सोडली, ज्यामुळे ते भारतीय इतिहासातील एक कालातीत व्यक्तिमत्व बनले.
निबंध 2
डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन निबंध | Dr Sarvepalli Radhakrishnan Essay in Marathi
सर्वपल्ली राधाकृष्णन: एक महान विद्वान आणि राजकारणी
सर्वपल्ली राधाकृष्णन हे एक महान विद्वान आणि राजकारणी होते ज्यांनी आधुनिक भारताच्या विकासात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली. त्यांचा जन्म 1888 मध्ये दक्षिण भारतातील एका छोट्या गावात झाला. तो गरीब कुटुंबातून आला होता, परंतु तो एक हुशार विद्यार्थी होता आणि त्याने मद्रास विद्यापीठात तत्त्वज्ञानाचा अभ्यास करण्यासाठी शिष्यवृत्ती मिळवली होती.
महाविद्यालयातून पदवी घेतल्यानंतर राधाकृष्णन यांनी भारतातील अनेक विद्यापीठांमध्ये तत्त्वज्ञान शिकवले. अभ्यास आणि अध्यापनासाठी ते अमेरिका आणि इंग्लंडमध्येही गेले. 1929 मध्ये त्यांची दिल्ली विद्यापीठाचे पहिले कुलगुरू म्हणून नियुक्ती झाली.
राधाकृष्णन हे विपुल लेखक आणि अभ्यासक होते. त्यांनी तत्त्वज्ञान, धर्म आणि शिक्षणावर 50 हून अधिक पुस्तके लिहिली. ते एक प्रतिभाशाली वक्ते देखील होते आणि त्यांनी या विषयांवर अनेक व्याख्याने दिली.
1952 मध्ये राधाकृष्णन यांची भारताचे दुसरे राष्ट्रपती म्हणून निवड झाली. त्यांनी दोन वेळा या पदावर काम केले. अध्यक्ष या नात्याने त्यांनी आंतरराष्ट्रीय समज आणि सहकार्य वाढवण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावली. त्यांनी भारतातील गरीब आणि उपेक्षितांचे जीवन सुधारण्याचे काम केले.
राधाकृष्णन हे खरे द्रष्टे होते. शिक्षण ही प्रगती आणि विकासाची गुरुकिल्ली आहे, असे त्यांचे मत होते. भारतात आणि जगभरातील शिक्षणाचा प्रसार करण्यासाठी त्यांनी अथक परिश्रम घेतले. संघर्ष सोडवण्यासाठी संवाद आणि समजूतदारपणावरही त्यांचा विश्वास होता.
राधाकृष्णन हे भारत आणि जगासाठी अतुलनीय योगदान देणारे महान व्यक्ती होते. ते एक विद्वान, राजकारणी आणि शिक्षक होते. ते मानवतेच्या चांगुलपणावर विश्वास ठेवणारे एक खोल आध्यात्मिक व्यक्ती देखील होते.
सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांचे काही प्रमुख योगदान येथे आहेतः
त्यांनी तुलनात्मक धर्म आणि तत्त्वज्ञानाच्या अभ्यासाला चालना दिली.
पौर्वात्य आणि पाश्चात्य विचारांमधील दरी भरून काढण्यास त्यांनी मदत केली.
त्यांनी सर्वांसाठी शिक्षणाचे महत्त्व पटवून दिले.
त्यांनी गरीब आणि उपेक्षितांचे जीवन सुधारण्याचे काम केले.
त्यांनी आंतरराष्ट्रीय समज आणि सहकार्याला प्रोत्साहन दिले.
राधाकृष्णन हे खरोखरच उल्लेखनीय व्यक्ती होते ज्यांनी चिरस्थायी वारसा सोडला. तो आपल्या सर्वांसाठी प्रेरणास्थान आहे. मित्रांनो तुम्‍हाला हा निबंध कसा वाटला हे तुम्‍ही कमेंट करून सांगु शकता . धन्‍यवाद